Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023
Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2022
Νοεμβρίου 04, 2022
p.Ioannis Kiparissopoulos
Πρόγραμμα Ακολουθιών Ιερού Ναου
No comments
Με τις ευλογίες του Σεβασμιοτάτου Ποιμενάρχου μας κ.κ Γεωργίου.
Ο πρόεδρος και τα μέλη του Εκκλ. Συμβουλίου σας προσκαλούμε όπως τιμήσετε δια της παρουσίας σας τις εορταστικές εκδηλώσεις επί τη εορτή της Συνάξεως των Αρχιστρατήγων Μιχαήλ και Γαβριήλ και λοιπόν των Αγίων ασωμάτων και ουρανίων Ταγμάτων, κατά την οποία πανηγυρίζει ο ομώνυμος Ιερός Ναός. Θα πραγματοποιηθούν, από την 7ην έως την 13ην Νοεμβρίου λατρευτικές εκδηλώσεις συμφώνως προς το παρόν Πρόγραμμα:
Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2022
Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2022
Τρίτη 19 Ιουλίου 2022
Ιουλίου 19, 2022
Ι.Ν Παμμεγίστων Ταξιαρχών Παλαιού Κεραμιδίου Πιερίας
Θείον Κήρυγμα
No comments
Δ’ Οικουμενική Σύνοδος (451)
τόπος:
Χαλκηδόνα
αριθμός
Πατέρων: 600
αυτοκράτορας:
Μαρκιανός
μορφή:
αίρεση:
Μονοφυσιτισμός
απόφαση:
Χριστολογικό δόγμα (Υποστατική ένωση των δύο φύσεων του Χριστού).
Μέσα στην
ένταση που προκλήθηκε από τη διαίρεση των δύο φύσεων του Χριστού, την οποία
είχε εισαγάγει ο Νεστόριος, προέκυψε και ένα άλλο θέμα που το εισάγει τώρα ο
αρχιμανδρίτης Ευτυχής. Ηγούμενος
ενός από τα πιο μεγάλα μοναστήρια στην Κωνσταντινούπολη, πολύ γνωστός και
σεβαστός στην πρωτεύουσα για την αυστηρή ασκητική ζωή του, δεν θέλησε να δεχτεί
ούτε τις απόψεις του Νεστορίου ούτε τις θέσεις της ορθοδοξίας. Ήταν αντίπαλος του Νεστορίου και θεωρούσε
αιρετικούς όλους όσους δέχονταν δύο φύσεις στο Χριστό, εισάγοντας τον
λεγόμενο μονοφυσιτισμό, του οποίου αναδείχτηκε
αρχηγός του.
Κατά τον
Ευτυχή, η ένωση των δύο φύσεων είναι γεγονός και μάλιστα συντελείται κατά
τέτοιο τρόπο, ώστε να ξεπερνάει τη φυσική μίξη και την ουσιαστική ένωση. Η
ανθρώπινη φύση παύει να υπάρχει, απορροφάται από τη θεία και εξαφανίζεται.
Χαρακτήριζε την ένωση των δύο φύσεων ως κράση
και σύγκραση στην οποία η ανθρώπινη
φύση απορροφήθηκε εντελώς από τη θεία. Ο Ευτυχής δεχόταν μία υπόσταση και ένα
πρόσωπο στον ενανθρωπήσαντα Λόγο και έλεγε ότι πριν από την ένωση υπήρχαν δύο
φύσεις, μετά την ένωση όμως υπήρχε μία φύση, του Θεού Λόγου. Το σώμα του
Χριστού ήταν ανθρώπινο αλλά όχι ίδιας ουσίας με εμάς γιατί ήταν Θεός. Μετά την
ένωση με το Θείο Λόγο έλεγε ότι η ανθρώπινη φύση θεώθηκε χωρίς όμως να
προσδιορίζει τη θέωση αυτή. Αντιλαμβανόταν το Χριστό μετά την ένωση των δύο
φύσεων ως εντελώς ξένο με την ανθρώπινη φύση.
Εναντίον του
Ευτυχή σημειώθηκαν αντιδράσεις στην Κωνσταντινούπολη. Το 448 στην ενδημούσα
σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως ο Ευτυχής ούτε τις ιδέες του αναθεμάτισε ούτε την
ορθή πίστη ομολόγησε και τελικά καταδικάστηκε. Του αφαιρέθηκε το αξίωμα του
ηγουμένου και του πρεσβυτέρου και αφορίστηκε. Παρ’ όλα αυτά δεν υποχώρησε. Τον
ίδιο χρόνο ο πάπας Λέων, μετά την απόφαση της συνόδου, έγραψε στον Φλαβιανό
Κωνσταντινουπόλεως την περίφημη δογματική επιστολή του, τον Τόμο, όπου
αντιτάχθηκε στη φράση του Ευτυχή που έκανε λόγο για μία φύση ύστερα από την
ένωση. Οι δύο φύσεις δεν συγχέονται και δεν αναμιγνύονται όμως η μοναδικότητα
της προσωπικότητας επιτρέπει την κοινοποίηση των ιδιωμάτων στις πράξεις και τις
ενέργειές της κάθε μιας από τις δύο φύσεις.
Το 449 συγκλήθηκε
στην Έφεσο σύνοδος με σκοπό να αθωώσει τον Ευτυχή. Πρόεδρος αυτής της συνόδου
ήταν ο Διόσκορος Αλεξανδρείας, φίλος του Ευτυχή. Μετείχαν παπικοί αντιπρόσωποι
στους οποίους αρνήθηκαν να διαβάσουν επιστολές του πάπα. Με δολοπλοκίες, για να
έχει την πλειοψηφία, ο Διόσκορος αναγνώρισε ως ορθόδοξο τον Ευτυχή και τον
αποκατέστησε αν και επανέλαβε τη γνωστή θέση του: δύο φύσεις προ της ενώσεως και
μία μετά την ένωση. Καθαίρεσαν και αφόρισαν το Φλαβιανό Κωνσταντινουπόλεως, και
ερήμην τον Ίβα Εδέσσης και το Θεοδώρητο Κύρου. Οι παπικοί αντιπρόσωποι έφυγαν
και εξέθεσαν τα συμβάντα στον πάπα, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε σφοδρά στον αυτοκράτορα
και χαρακτήρισε τη σύνοδο «ληστρική». Η σύνοδος αυτή, αν και συγκλήθηκε ως
οικουμενική, ποτέ δεν αναγνωρίστηκε ως τέτοια, απεναντίας έμεινε στην ιστορία
ως «ληστρική».
Ήταν ανάγκη να πραγματοποιηθεί σύνοδος για λυθεί το θέμα. Ο αυτοκράτορας
Μαρκιανός (450-457) συγκάλεσε τη σύνοδο, στην οποία πήγαν αντιπρόσωποι του πάπα
και 520 αρχικά και μετά 600 επίσκοποι. Επικυρώθηκε η καταδίκη του Ευτυχή· δικάστηκε
και καταδικάστηκε ο Διόσκορος Αλεξανδρείας.
Η Σύνοδος
έκανε την πρώτη συνεδρίασή της στη Χαλκηδόνα στις 8 Οκτωβρίου 451 στο ναό της
αγίας Ευφημίας. Η διαδικασία υπήρξε άψογη, διαλογική και δημοκρατική έτσι ώστε
θεωρείται σύνοδος πρότυπο. Η Εκκλησία
μας εορτάζει την Δ’ Οικουμενική Σύνοδο στις 11 Ιουλίου μαζί με την αγία
Ευφημία.
Η Σύνοδος συνέταξε όρο, ο οποίος είναι
γνωστός ως «όρος της Χαλκηδόνας» και ως «δόγμα της Χαλκηδόνας». Αυτός ο περιώνυμος δογματικός όρος
σφραγίζει έντονα τη διακήρυξη της ορθόδοξης πίστης από το ένα μέρος και
καταδικάζει κατηγορηματικά τις αιρέσεις του Απολλιναρίου, του Νεστορίου και του
Ευτυχούς από το άλλο. Το λιτό και άκρως περιεκτικό κείμενο του όρου
αντικαθρεφτίζει όλες τις ορθόδοξες πηγές, τα πρακτικά των προηγούμενων Συνόδων,
τον Τόμο του πάπα Λέοντα Α’, την έκθεση πίστεως των «διαλλαγών» του 433, αλλά η
βάση αυτού του συνοδικού κειμένου είναι η κυρίλλεια θεολογία.
«Επόμενοι
τοίνυν τοις αγίοις πατράσιν, ένα και τον αυτόν ομολογείν Υιόν τον Κύριον ημών
Ιησούν Χριστόν συμφώνως άπαντες εδιδάσκομεν, τέλειον τον αυτόν εν θεότητι και
τέλειον τον αυτόν εν ανθρωπότητι, θεόν αληθώς και άνθρωπον αληθώς τον αυτόν εκ
ψυχής λογικής και σώματος, ομοούσιον τω
Πατρί κατά την θεότητα, και ομοούσιον ημίν τον αυτόν κατά την ανθρωπότητα, κατά
πάντα όμοιον ημίν χωρίς αμαρτίας προ αιώνων μεν εκ του Πατρός γεννηθέντα κατά
την θεότητα, επ’ εσχάτων δε των ημερών τον αυτόν δι’ ημάς και διά την ημετέραν
σωτηρίαν εκ Μαρίας της παρθένου της θεοτόκου κατά την ανθρωπότητα, ένα και τον
αυτόν Χριστόν, υιόν, κύριον, μονογενή, εν δύο φύσεσιν ασυγχύτως, ατρέπτως,
αδιαιρέτως, αχωρίστως γνωριζόμενον, ουδαμού της των φύσεων διαφοράς ανηρημένης
δια την ένωσιν, σωζομένης δε μάλλον της ιδιότητος εκατέρας φύσεως και εις εν
πρόσωπον και μίαν υπόστασιν συντρεχούσης, ουκ εις δύο πρόσωπα μεριζόμενον ή
διαιρούμενον, αλλ’ ένα και τον αυτόν υιόν μονογενή, Θεόν Λόγον, Κύριον Ιησούν
Χριστόν, καθάπερ άνωθεν οι προφήται περί αυτού και αυτός ημάς ο Κύριος Ιησούς
Χριστός εξεπαίδευσε και το των πατέρων ημίν παραδέδωκε σύμβολο».
Με την Δ’
Οικουμενική Σύνοδο κλείνει μια βασική και επώδυνη φάση των χριστολογικών ερίδων
και των θεολογικών ζυμώσεων. Η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος της Χαλκηδόνας με τον
περιώνυμο δογματικό όρο καταδίκασε όλες τις προηγούμενες σοβαρές χριστολογικές
αιρέσεις του Απολλιναρίου, του Νεστορίου και του Ευτυχούς, που τάραξαν την
Αυτοκρατορία του Βυζαντίου και συνάμα προβλημάτισαν και την Εκκλησία της Ρώμης.
Οι συζητήσεις ήταν οξύτατες και οι σκληρές διαμάχες αμείλικτες. Δύο
Οικουμενικές Σύνοδοι, η Γ’ της Εφέσου (431) και η Δ’ της Χαλκηδόνας (451),
αντιμετώπισαν τις παραπάνω αιρέσεις, καταδίκασαν τους αιρεσιάρχες και
αποσαφήνισαν τα δόγματα της ορθόδοξης θεολογίας.
Η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος αποσαφήνισε καταρχήν
τους όρους. Για μια ακόμα φορά επικυρώθηκαν επίσημα οι θεολογικοί όροι: φύση,
ουσία, υπόσταση, πρόσωπο. Η υπόσταση ή το πρόσωπο, και στην προκειμένη
περίπτωση όπως και στο τριαδικό δόγμα, σημαίνει το ιδιαίτερο, το ένα και
μοναδικό. Η φύση ή η ουσία σημαίνει το κοινόν. Επίσης, αποσαφήνισε τον τρόπο
της ένωσης των δύο φύσεων του Χριστού.
Η Σύνοδος
συνέταξε 30 κανόνες διοικητικού χαρακτήρα για κληρικούς, μοναχούς, διακόνισσες
και παρθένες.
Ο 28ος
κανόνας είχε σκοπό να καθορίσει τα προνόμια του επισκοπικού θρόνου της Κωνσταντινουπόλεως,
σε συσχετισμό με τον 3ο κανόνα της Β’ Οικουμενικής Συνόδου (381). Η
εκκλησιαστική ανύψωση και τοποθέτηση της Κωνσταντινουπόλεως δίπλα στη Ρώμη έγινε
γιατί αυτή ήταν η δεύτερη Ρώμη και η έδρα του αυτοκράτορα. Η Αλεξάνδρεια έρχεται
στην τρίτη θέση και ακολουθούν οι θρόνοι της Αντιοχείας και των Ιεροσολύμων. Το
κριτήριο για την ανύψωση του θρόνου είναι η πολιτική σημασία της έδρας και όχι
η αποστολικότητα.
Ένα άλλο
χαρακτηριστικό είναι ότι η Σύνοδος ύψωσε τον αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως πάνω
από τους αρχιεπισκόπους των αρχαίων θρόνων της Ηρακλείας, Καισαρείας και
Εφέσου, γιατί του έδωσε το δικαίωμα της χειροτονίας των μητροπολιτών των
διοικήσεών τους και έτσι τους εξάρτησε από αυτόν.
Η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος δεν έγινε αποδεκτή από όλους, κυρίως όμως από τις ποικίλες ομάδες των μονοφυσιτών. Μετά από αυτή τη Σύνοδο, μονοφυσίτες θεωρήθηκαν όσοι μιλούσαν για μία φύση στο Χριστό μετά την ένωση άσχετα αν προσέθεταν και το ασυγχύτως και ατρέπτως. Την εποχή αυτή η Αυτοκρατορία του Βυζαντίου συγκλονίστηκε και τελικά ακρωτηριάστηκε· χάθηκαν ανατολικές επαρχίες για λόγους πολιτικούς, πολιτιστικούς και θρησκευτικούς. Κύριο αίτιο δεν ήταν μονάχα ο μονοφυσιτισμός, αλλά βοήθησε κι αυτός τις τάσεις ανεξαρτησίας και εχθρότητας κατά της αυτοκρατορικής εξουσίας και κατά του πατριαρχικού θρόνου της Κωνσταντινούπολης. Τελικά αποσπάστηκαν η Συρία, η Παλαιστίνη και η Αίγυπτος και έγιναν εύκολη λεία των Αράβων. Τέσσερεις μεγάλες μονοφυσιτικές Εκκλησίες αποτέλεσαν ιδιαίτερους κλάδους: η Αρμενική, η Ιακωβιτική, η Κοπτική και η Αιθιοπική. Στο σύνολό τους οι Εκκλησίες αυτές διατήρησαν κατά πολύ το ορθόδοξο ήθος και καλούνται Αντιχαλκηδόνιες, αλλά η πιο επιτυχής ονομασία είναι, η επικρατέστερη σήμερα, Προχαλκηδόνιες. Ο λόγος είναι προφανής· η διαφορά δεν είναι θέμα αντίθεσης αλλά πρόκειται για μια ιδιαίτερη τάση εξαιτίας της διαφορετικής πολιτιστικής και θεολογικής κατάστασης αυτών των ανατολικών λαών που δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τις θεολογικές εξελίξεις ούτε να τις ακολουθήσουν μετά. Προσπάθειες για διαλογική επαφή έγιναν αμέσως μετά τη σύνοδο από τον 5ο ως τον 7ο αι., αλλά δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Τον 12ο αι. οι προσπάθειες οργανώθηκαν συστηματικά, αλλά κι αυτές δεν απέδωσαν τίποτα. Σήμερα γίνεται διάλογος στα πλαίσια της οικουμενικής κίνησης, με τις τέσσερεις αυτές Εκκλησίες και με την Εκκλησία του Μαλαμπάρ των Ινδιών. Ύστερα από αλλεπάλληλες ανεπίσημες διασκέψεις ορθόδοξων και προχαλκηδόνιων θεολόγων από το 1971 ο διάλογος άρχισε να παίρνει επίσημο χαρακτήρα.
Αμοιρίδου Ευαγγελία
Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
῾Υμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη·
οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασι αὐτὸν ὑπὸ
τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. οὕτω λαμψάτω
τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι
τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι,
ἀλλὰ πληρῶσαι. ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ
μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν
τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται
ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν
τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.
Απόδοση στη Νέα Ελληνική
Εσείς είστε το φως του κόσμου, διότι έχετε προορισμό με το φωτεινό σας
παράδειγμα και με τα λόγια σας που μεταδίδουν το φως της αλήθειας να φωτίζετε
τους ανθρώπους που βρίσκονται στο σκοτάδι της αμαρτίας και της πλάνης. Μια πόλη
που βρίσκεται πάνω σε βουνό δεν είναι δυνατόν να κρυφτεί.Έτσι και η δική σας
ζωή θα γίνεται αντιληπτή απ’ όλους. Ούτε οι άνθρωποι ανάβουν λυχνάρι για να το
βάλουν κάτω απ’ τον κάδο με τον οποίο μετρούν τα σιτάρι. Αλλά το τοποθετούν
πάνω στον λυχνοστάτη κι έτσι φωτίζει με τη λάμψη του όλους όσους είναι μέσα στο
σπίτι. Έτσι σαν λυχνάρι που είναι σωστά τοποθετημένο ας λάμψει το φως της
αρετής σας μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα και να
δοξάσουν για τα ενάρετα και άγια παιδιά Του τον Πατέρα σας, ο Οποίος είναι
βέβαια παρών παντού, αλλά κυρίως φανερώνει την παρουσία Του στους ουρανούς.
Μη νομίσετε ότι ήλθα να καταργήσω και να ακυρώσω τον ηθικό νόμο του Μωυσή ή
την ηθική διδασκαλία των προφητών. Δεν ήλθα να τα καταργήσω αυτά, αλλά να τα
συμπληρώσω και να σας τα παραδώσω τέλεια. Διότι αληθινά σας λέω και με κάθε
επισημότητα σας διαβεβαιώνω ότι όσο παραμένει και δεν καταστρέφεται ο ουρανός
και η γη, ούτε ένα γιώτα ή ένα κόμμα, ούτε δηλαδή η πιο μικρή από τις εντολές
δεν θα παραπέσει από τον Νόμο και δεν θα χάσει το κύρος της, μέχρι να
επαληθευτούν και να εκπληρωθούν όλα όσα διατάζει ο Νόμος˙ και θα εκπληρωθούν με
τα γεγονότα της ζωής μου όσα λέχθηκαν προφητικώς, αλλά και με τη ζωή των
γνήσιων μαθητών μου, οι οποίοι θα τηρούν όλες τις εντολές του Νόμου με
ακρίβεια. Αφού λοιπόν οι εντολές έχουν κύρος και ισχύ ακατάλυτη, οποιοσδήποτε
παραβεί μία κι από εκείνες ακόμη τις εντολές μου που φαίνονται πολύ μικρές και
διδάξει έτσι τους ανθρώπους, να τις θεωρούν δηλαδή μικρές κι ασήμαντες, θα
κηρυχτεί ελάχιστος και τελευταίος στη βασιλεία των ουρανών. Εκείνος όμως που θα
εφαρμόσει όλες ανεξαιρέτως τις εντολές και θα διδάξει και τους άλλους να τις
τηρούν, αυτός θα ανακηρυχτεί μεγάλος στη βασιλεία των ουρανών.
Ιουλίου 19, 2022
Ι.Ν Παμμεγίστων Ταξιαρχών Παλαιού Κεραμιδίου Πιερίας
Θείον Κήρυγμα
No comments
Την ιδιαίτερη σημασία που έχει η προσωπική μας πίστη,
όταν επικαλούμαστε τον Θεό, μας τονίζει η σημερινή περικοπή από το κατά
Ματθαίον Ευαγγέλιο, και αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη σε όσα μας δίδαξε ο
Κύριος κατά την περασμένη Κυριακή, όταν μας κάλεσε να θέσουμε ως προτεραιότητα
του βίου μας όχι τα βιοτικά, αλλά την Βασιλεία του Θεού. Καθώς έμπαινε ο
Χριστός στην Καπερναούμ, Τον πλησίασε ένας εκατόνταρχος, λέγοντάς Του ότι ο
δούλος του ήταν παράλυτος και ταλαιπωρούνταν άσχημα. -Έρχομαι, να τον
θεραπεύσω, του απαντά ο Ιησούς, κι εκείνος αποκρίνεται: “Κύριε, δεν είμαι άξιος
για να έρθεις στο σπίτι μου. Πες μονάχα ένα λόγο, και θα θεραπευτεί. Γιατί κι
εγώ είμαι άνθρωπος που έχω εξουσία, κι έχω από κάτω μου στρατιώτες, και λέω
στον ένα πήγαινε, και πηγαίνει, και στον άλλο έλα, κι έρχεται, και στον δούλο
μου κάνε αυτό, και το κάνει”. Θαύμασε ο Ιησούς την πίστη του εκατόνταρχου, και
είπε “αληθινά, τόση πίστη δεν βρήκα σε κανένα Ισραηλίτη. Και σας λέω ότι στη
Βασιλεία των Ουρανών πολλοί από την ανατολή και από τη δύση θα έρθουν και θα
καθίσουν δίπλα στον Αβραάμ και Ισαάκ και Ιακώβ, ενώ οι υιοί της Βασιλείας θα
εξοριστούν στο αιώνιο σκοτάδι, όπου θα είναι ο θρήνος και ο τρόμος”. Στράφηκε
τέλος στον εκατόνταρχο και του είπε: “πήγαινε, ας γίνει όπως πίστεψες”. Και την
ίδια στιγμή ο υπηρέτης του εκατόνταρχου θεραπεύτηκε. Δύο στοιχεία, ουσιαστικά
για την πνευματική ζωή, διαθέτει ο εκατόνταρχος της σημερινής περικοπής. Την
Ταπείνωση και την Πίστη. “Κύριε”, λέει, “δεν είμαι άξιος για να έρθεις στο
σπίτι μου”. Δεν είμαι εγώ ικανός για να σε δεχτώ στην οικία μου, δεν διαθέτω
ούτε αγιότητα ούτε καθαρότητα. Και επιπλέον, εγώ είμαι ένας απλός στρατιώτης,
ενώ Εσύ είσαι ο Βασιλεύς του κόσμου. Δεν αρμόζει σε δούλο να υποδέχεται τον
Δεσπότη, γι αυτό Σε παρακαλώ, μην έλθεις. Απλά πες ένα λόγο, και το παιδί μου
θα θεραπευτεί. Παρόλο που είναι άνθρωπος υπεροχής, διακεκριμένος ανάμεσα στο
ρωμαϊκό στράτευμα, ο εκατόνταρχος αναγνωρίζει ότι και ο ίδιος ενώπιον του Θεού
είναι μικρός και ασήμαντος, ανάξιος, όπως ομολογεί, για να τον επισκεφθεί ο Υιός
του Θεού. “Πες μόνο ένα λόγο, και ο δούλος μου θα θεραπευτεί”. Όχι μόνο δεν
προσκαλεί τον Χριστό στο σπίτι του, όπως έκαναν πολλοί άλλοι σε παρόμοιες
περιστάσεις, αλλά έχει την πίστη, την ακράδαντη βεβαιότητα ότι αρκεί ένας
μονάχα λόγος του Κυρίου, και ο υπηρέτης του θα γίνει καλά. Και το δικαιολογεί,
με έναν απλό και αναντίρρητο τρόπο: αν στις εντολές του αξιωματικού οι
στρατιώτες σπεύδουν να υπακούσουν, πόσο μάλλον θα υπακούσει η ίδια η φύση στο
θέλημα του Δεσπότη και Δημιουργού της. Αυτή η ταπείνωση και αυτή η πίστη πολλές
φορές απουσιάζει από τους ανθρώπους που θεωρητικά βρίσκονται πιο κοντά στον
Θεό. Ίσως επειδή θεωρούν τον εαυτό τους “περιούσιο λαό” του Θεού, και σαν τα
κακομαθημένα παιδιά εκλαμβάνουν ως αυτονόητα κάποια πράγματα τα οποία ωστόσο δεν
είναι και τόσο αυτονόητα. Το ότι βρισκόμαστε μέσα στην Εκκλησία, δεν σημαίνει
απαραίτητα ότι είμαστε σεσωσμένοι, ούτε καθαροί, ούτε άγιοι. Δεν αρκεί κανείς
να εισέλθει στο λουτρό για να καθαριστεί, αλλά είναι απαραίτητο να αναγνωρίσει
ότι δεν είναι καθαρός και στη συνέχεια να λουστεί, επιμένοντας στα δύσκολα
σημεία. Και στο σημείο αυτό, της αυτογνωσίας και της ταπείνωσης, συχνά
υπολειπόμαστε εμείς που βρισκόμαστε κάτω από την χάρη του Θεού, ενώ οι μακράν
διατηρούν έστω το δέος και τον σεβασμό απέναντι στην ιερότητα του μυστηρίου της
Εκκλησίας. Και από τη στιγμή που υπάρχει έλλειμμα ταπεινώσεως, υπάρχει και
έλλειμμα πίστεως. Γιατί χωρίς ταπείνωση, το κάθε αίτημά μας προς τον Θεό δεν
αποτελεί ικεσία, αλλά απαίτηση, η οποία δεν στηρίζεται στην αγάπη του Θεού αλλά
στην δική μας αυτοεκτίμηση και υπερηφάνεια. Τότε ακόμα και η προσευχή γίνεται
υποκρισία και αιτία κατακρίσεως, σαν την προσευχή του Φαρισαίου. Γι αυτό και ο
Χριστός τονίζει σε όλους μας σήμερα, ότι δεν αρκεί να είναι κανείς υιός του
Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, δηλαδή δεν αρκεί να είναι μέλος της Εκκλησίας,
για να καθίσει ανάμεσα στους δοξασμένους της Βασιλείας του Θεού. Απαιτείται
πίστη. Πίστη απλή, άδολη, ταπεινή, σαν του εκατόνταρχου της σημερινής διήγησης
του ευαγγελιστή Ματθαίου. Μια πίστη η οποία, δυστυχώς, απουσιάζει στις μέρες
μας, κι όμως αποτελεί το ζητούμενο της πνευματικής μας πορείας. Ζητούμε το
θαύμα στη ζωή μας, και λησμονούμε ότι αυτό επιτελείται σύμφωνα με το μέτρο της
δικής μας πίστεως. Αντί, επομένως, να απελπιζόμαστε όταν νιώθουμε ότι ο Θεός
δεν απαντά στις προσευχές μας, ας εργαστούμε ώστε αυτές να γίνονται με περισσή
ταπείνωση και με αληθινή πίστη απέναντι στον Θεό.